کد مطلب:312338 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:227
واقعه ی کربلا در علم خدا
حادثه ی كربلا، امری مقدر و ثابت در علم خداوند است كه انبیای گذشته،
[ صفحه 202]
رسول خدا (ص) و ائمه (ع) از آن آگاه بوده اند [1] امام حسین (ع) نیز در موقعیت های گوناگون، شهادت خود را كه در علم الهی ثابت و استوار است برای مردم بازگو كرده است:
یكم: امام (ع) در مكه هنگام حركت به سمت عراق فرمود:
الحمدلله ماشاءالله و لا قوة الا بالله و صلی الله علی رسوله و سلم. خط الموت علی ولد آدم مخط القلادة علی جید الفتاة و ما أولهنی الی أسلافی اشتیاق یعقوب الی یوسف و خیرلی مصرع انا لاقیه كانی بأوصالی یتقطعها عسلان الفلوات بین النواویس و كربلا فیملأن منی اكراشا جوفا و اجربة سغبا لا محیص عن یوم خط بالقلم، رضی الله رضانا اهل البیت [2] .
ستایش از آن خداست، هر آنچه او بخواهد همان شود و جز به مدد او هیچ نیرویی نیست، و درود بر پیامبر او باد! مرگ همانند گردنبند دختران، به گردن بنی آدم بسته است و من همانند اشتیاق یعقوب به یوسف چه مشتاق نیاكان خویشم. مقتلی برای من برگزیده شده كه ناگزیر به آن می رسم. گویا گرگ های بیابان های نواویس و كربلا را می بینم كه بند بند تنم را از هم می گسلند و شكم های خالی و مشك های تهی خود را از من می آكنند. از آنچه تقدیر شده گریزی نیست. خداوند به خشنودی ما اهل بیت خشنود است.
دوم: آن حضرت در بخشی از كلام خود در مكه چنین فرمود:
[ صفحه 203]
... ولكن اعلم یقینا ان هناك مصرعی و مصرع اصحابی و لا ینجو منهم الا ولدی علی [3] .
ولی به یقین می دانم كه آن جا مقتل من و یاران من است و جز فرزندم علی كسی از آن نجات نمی یابد.
سوم: امام (ع) در گفت وگوی خود با ام سلمة فرمود:
انی مقتول مذبوح ظلما و عدوانا و قد شاء عزوجل أن یری حرمی و رهطی مشردین و اطفالی مذبوحین مأسورین مقیدین و... [4] .
من به ستم و عدوان مقتول و سر بریده خواهم بود و خداوند خواسته است كه حرم و حریم من آواره باشند و كودكانم سر بریده و اسیر و دربند.
چهارم: آن حضرت در پاسخ به نصیحت محمد بن حنفیه فرمود:
أتانی رسول الله (ص) بعد ما فارقتك فقال: یا حسین اخرج فان الله قد شاء أن یراك قتیلا [5] .
رسول خدا پس از آن كه از تو جدا شدم نزد من آمد و فرمود: ای حسین، قیام كن كه خدا خواسته است تو را شهید ببیند.
خبر شهادت امام حسین (ع) و یاورانش، نزد برخی از اصحاب نیز یقینی و آشكار بوده است [6] محمد بن حنفیه این گونه ابراز می دارد:
و ان اصحابه عندنا لمكتوبون بأسمائهم و اسماء آبائهم [7] .
نام یاران حسین و نام پدران آن ها در نزد ما مكتوب است.
[ صفحه 204]
در مباحث گوناگونی از معارف اسلامی در زمینه ی كلام و تفسیر تبیین و ثابت شده است كه تقدیر حق و علم خداوند، منشأ سلب اختیار و اراده از انسان ها نیست. دانستن حق علت عصیان و اجبار فرد بر انجام گناه نمی باشد [8] .
[ صفحه 202]
رسول خدا (ص) و ائمه (ع) از آن آگاه بوده اند [1] امام حسین (ع) نیز در موقعیت های گوناگون، شهادت خود را كه در علم الهی ثابت و استوار است برای مردم بازگو كرده است:
یكم: امام (ع) در مكه هنگام حركت به سمت عراق فرمود:
الحمدلله ماشاءالله و لا قوة الا بالله و صلی الله علی رسوله و سلم. خط الموت علی ولد آدم مخط القلادة علی جید الفتاة و ما أولهنی الی أسلافی اشتیاق یعقوب الی یوسف و خیرلی مصرع انا لاقیه كانی بأوصالی یتقطعها عسلان الفلوات بین النواویس و كربلا فیملأن منی اكراشا جوفا و اجربة سغبا لا محیص عن یوم خط بالقلم، رضی الله رضانا اهل البیت [2] .
ستایش از آن خداست، هر آنچه او بخواهد همان شود و جز به مدد او هیچ نیرویی نیست، و درود بر پیامبر او باد! مرگ همانند گردنبند دختران، به گردن بنی آدم بسته است و من همانند اشتیاق یعقوب به یوسف چه مشتاق نیاكان خویشم. مقتلی برای من برگزیده شده كه ناگزیر به آن می رسم. گویا گرگ های بیابان های نواویس و كربلا را می بینم كه بند بند تنم را از هم می گسلند و شكم های خالی و مشك های تهی خود را از من می آكنند. از آنچه تقدیر شده گریزی نیست. خداوند به خشنودی ما اهل بیت خشنود است.
دوم: آن حضرت در بخشی از كلام خود در مكه چنین فرمود:
[ صفحه 203]
... ولكن اعلم یقینا ان هناك مصرعی و مصرع اصحابی و لا ینجو منهم الا ولدی علی [3] .
ولی به یقین می دانم كه آن جا مقتل من و یاران من است و جز فرزندم علی كسی از آن نجات نمی یابد.
سوم: امام (ع) در گفت وگوی خود با ام سلمة فرمود:
انی مقتول مذبوح ظلما و عدوانا و قد شاء عزوجل أن یری حرمی و رهطی مشردین و اطفالی مذبوحین مأسورین مقیدین و... [4] .
من به ستم و عدوان مقتول و سر بریده خواهم بود و خداوند خواسته است كه حرم و حریم من آواره باشند و كودكانم سر بریده و اسیر و دربند.
چهارم: آن حضرت در پاسخ به نصیحت محمد بن حنفیه فرمود:
أتانی رسول الله (ص) بعد ما فارقتك فقال: یا حسین اخرج فان الله قد شاء أن یراك قتیلا [5] .
رسول خدا پس از آن كه از تو جدا شدم نزد من آمد و فرمود: ای حسین، قیام كن كه خدا خواسته است تو را شهید ببیند.
خبر شهادت امام حسین (ع) و یاورانش، نزد برخی از اصحاب نیز یقینی و آشكار بوده است [6] محمد بن حنفیه این گونه ابراز می دارد:
و ان اصحابه عندنا لمكتوبون بأسمائهم و اسماء آبائهم [7] .
نام یاران حسین و نام پدران آن ها در نزد ما مكتوب است.
[ صفحه 204]
در مباحث گوناگونی از معارف اسلامی در زمینه ی كلام و تفسیر تبیین و ثابت شده است كه تقدیر حق و علم خداوند، منشأ سلب اختیار و اراده از انسان ها نیست. دانستن حق علت عصیان و اجبار فرد بر انجام گناه نمی باشد [8] .
[1] در اين زمينه روايات فراواني نقل شده است كه انبياء مانند حضرت آدم، زكريا، ابراهيم، موسي، عيسي (ع) هر كدام به گونه اي از واقعه ي عاشورا و شهادت امام حسين (ع) توسط خداوند آگاه شده اند. برخي از آنان هنگام عبور از كربلا گرفتار سختي يا آسيب بدني شدند و خداوند در بيان علت گرفتاري آنان، كربلا و امام حسين (ع) را به آنان معرفي كرده است. در اين زمينه بنگريد به: بحارالانوار، ج 44، ص 223 به بعد، «باب اخبار الله تعالي انبياءه و نبينا - صلي الله عليه و عليهم - بشهادته».
[2] بحارالانوار، ج 44، ص 366؛ اللهوف، ص 60؛ عوالم العلوم، ج 17، ص 216.
[3] بحالاانوار، ج 44، ص 364، ص 364؛ عوالم العلوم، ج 17، ص 216.
[4] عوالم العلوم، ج 17، ص 47.
[5] بحارالانوار، ج 44، ص 364؛ اللهوف، ص 64؛ عوالم العلوم، ج 17، ص 214.
[6] بنگريد به: بحارالانوار، ج 45، ص 202، پيشگويي هاي ميثم تمار درباره شهادت امام حسين (ع).
[7] مناقب آل ابي طالب، ج 4، ص 53.
[8] در حوزه ي معارف اسلامي، كتاب هاي تخصصي كلامي و فلسفي به بررسي و تحقيق در باب اين موضوع از زواياي مختلف، با عناوين قضا و قدر، جبر و اختيار و علم باري پرداخته اند كه ارائه ي آن در اين جا خارج از وظيفه ي كتاب است.